FOTOFOLIE

Auteur: Toni De Groof

  • VAN PORTO NAAR PORTO

    VAN PORTO NAAR PORTO

    Porto

    Toni De Groof

    Nee, dit is geen reisverslag van onze trip van Porto naar Santiago de Compostela en terug. Het zijn wel beelden die tijdens die rit gemaakt zijn. Beelden hors-catégorie, gestapelde beelden, collages, soms onherkenbare pogingen om de sfeer van een moment uit te drukken. Er wordt niets toegevoegd wat daar niet hoort. Soms hangt er een tweede laag over het beeld die interageert met de laag daaronder. In werkelijkheid bestaat het niet maar het vat wel de sfeer. 
    Het is geen afbeelding meer maar het wordt verbeelding. Dit is experimenteel werk, een poging om originele beelden te maken. Er is een link met straatfotografie, met reflecties in een uitstalraam of in een plas. Foto’s genomen door vuile vensters, plastic schermen en gekleurde doeken op een bouwwerf. Het is een kleine poging om net iets anders te zijn dan die andere 1.400 miljard foto’s die elk jaar genomen worden. Trop is teveel.

     

  • TSIRIBIHINA

    TSIRIBIHINA

    Tsiribihina_8

    Toni De Groof

    Even een lesje aardrijkskunde. De Tsiribihina ontspringt in het centrale deel van Madagaskar, nabij de stad Miandrivazo, uit de samenvloeiing van de rivieren Mahajilo en Mania. Onderweg doorkruist de rivier eerst de Bongolava-vlakte en de Bemaraha-kloven, en stroomt dan door de vruchtbare Menabe-vlakte waar het kleine meren en grote moerassen vormt. De Tsiribihina eindigt in een groot delta in het Kanaal van Mozambique, 50 km ten noorden van Morondava.

    Het plan is de Tsiribihina af te varen met een houten prauw. Je kan ook een motorbootje nemen maar dat gaat te snel naar onze zin. Polepole, slowly. Alles moet mee: onze koffers, tenten, eten, water. We zijn met vier: mijn vrouw en ik, een kok en een gids. De kok en de gids zorgen ook voor het peddelen. Als ik de houten zitjes zie begin ik te vrezen voor 3 oncomfortabele dagen en veel rugpijn. Maar onderschat de Malagassi niet. Van onze valiezen en een stel matrasjes maken ze comfortabele zitjes.

    De rivier is het hele jaar door bevaarbaar, maar kan tijdens het droge seizoen, vanaf begin augustus, moeilijker zijn vanwege het lage waterpeil.
    Langs de rivier kom je weelderige bossen en weilanden, droge en woestijnachtige gebieden, steile rotswanden en wilde dieren tegen: lemuren, krokodillen, kameleons, waterschildpadden en een verscheidenheid aan vogels en vissen. Die laatste komen veelvuldig op ons bord terecht. Het is eens wat anders dan de afdaling van de Lesse.

    Aan het einde van de tocht worden we opgewacht door enkele lokale boeren elk met een kar getrokken door een zebu. Die brengt ons naar Hotel-Restaurant Karibo in Belo-sur-Tsiribihina. Zoals elke andere dag is het ook vandaag markt.

    Het plan is om noordwaarts te trekken naar Tsingy de Bemaraha NP.  Dat gaat over ruw terrein en we moeten ook een rivier oversteken en dat is een probleem. Het heeft de voorbije maanden flink geregend, te flink want we kunnen het water niet over. De plannen worden herbekeken. Op de weg naar Morondava ligt het Kirindy reservaat. Primitief maar veel te zien. Dat gaan we doen. Op de weg naar het Kirindy reservaat stoppen we nog aan de avenue des Baobabs.

    We blijven 3 dagen in het natuurpark en gaan dan verder naar Morondava, nemen een binnenlandse vlucht naar Toliara en een taxi Brousse naar Ifaty voor een dag of 3 strandvakantie. Onze chauffeur zal ons daar oppikken voor een trip naar Fianarantsoa.

    Lees het fotoverslag van de treinrit van Fianarantsoa naar Manakara.

    Wil je zelf naar Madagaskar? www.gassitours.com en doe Mister Belaza de groeten van Toni from Belgium.

     

  • DE TREIN NAAR MANAKARA

    DE TREIN NAAR MANAKARA

    SONY DSC

    Toni De Groof

    Voor alle duidelijkheid: we zitten in Madagaskar, een dikke vierhonderd kilometer onder de hoofdstad Antananarivo. Het is vroeg in de ochtend en Alain, onze chauffeur, brengt ons in zijn aftandse Peugeot naar het treinstation. Hij rijdt straks 243 km naar Manakara, een haven aan de Oostkust. Hij heeft ongeveer 5 uur rijden voor de boeg.
    Wij gaan ook naar Manakara, maar wij nemen de trein. Wij moeten maar 170 km rijden. Als we onze tickets kopen ( fivarotana tapakila) vragen we in ons beste frans hoe lang de trein er gaat over doen. Het antwoord is duidelijk: “Ergens tussen vijf en vijftien uur, afhankelijk van wat er moet geladen en gelost worden. Et nous partons à sept heures ”. Dat wil zeggen dat we rond acht uur vertrekken. En zo gebeurde het ook. 
    We vervoeren niet alleen reizigers maar ook koeien, kippen, geiten en bananen, heel veel bananen.
    De laatste wagon is eersteklas, dat wil zeggen dat de banken iets minder versleten zijn dan in de wagons voor de Malagassi. Zij zijn talrijk aanwezig en druk bezig met van alles en nog wat, onder andere hun kippen vangen die ontsnapt zijn.
    Onze wagon is maar voor een kwart gevuld, plaats genoeg om onze benen te strekken. We zijn de enige toeristen, de rest zijn (zeer) oude Fransen met (zeer) jonge Malagassi-meisjes. 
    Het landschap is mooi maar niet spectaculair, het spektakel des te meer. We passeren dorpjes die op Google Maps niet terug te vinden zijn: Amanampatrana, Ampitambe, Ranomena, Andramborato, Madiorama en nog een tiental andere. Sommige van die dorpen zijn langs de weg niet bereikbaar. De trein is hun enige connectie met de buitenwereld. De trein neemt hun oogst mee en brengt de dingen mee die ze nodig hebben. Tussen elk dorp is het ongeveer een kwartier rijden. Dan stopt de trein. Een deel van de reizigers stapt uit. Ze verdwijnen in de bosjes en komen even later met een gelukzalige glimlach terug. Het hele perron staat vol met verkopers met manden op hun hoofd. Ze verkopen hapjes: wilde appeltjes, gekookte rivierkreeftjes, iets gewikkeld in een bananenblad, andere dingen gebakken in een deegkorst, en nog veel meer waar ik het raden naar heb wat het was. 
    Het hele dorp staat op het perron. Zij vergapen zich aan de treinreizigers, vooral aan die van de laatste wagon. En de treinreizigers, vooral die van de laatste wagon, vergapen zich aan de dorpelingen. Soms sta je tien minuutjes stil, soms een half uur. Als de trein één keer fluit wil dat zeggen dat hij bijna gaat vertrekken. Wie voorzichtig is stapt op de trein. Een paar minuten later wordt opnieuw gefloten. Iedereen haast zich nu naar zijn wagon. Derde fluitsignaal. Wie niet weg is, is gezien. We hebben het zien gebeuren. Morgen komt de trein terug van Manakara en kan hij mee terug naar huis. 
    Om 4 uur in de namiddag stond Alain ons keurig op te wachten aan het station in Manakara en een kwartiertje later zaten we in ons hotel te aperitieven. Moe maar voldaan. Een deel van Manakara ligt op een soort schiereiland-zandbank voor de kust. Daar moet je ’s avonds zijn voor een lekkere hap en als dessert ananas gebakken in een zoet likeurtje.

    Lees het fotoverslag van de afdaling van de Tsihiribina in een prauw.

    Wil je zelf naar Madagaskar? www.gassitours.com en doe Mister Belaza de groeten van Toni from Belgium.

     
     
  • WANDELEN DOOR DEINZE

    WANDELEN DOOR DEINZE

    Wandeling_Deinze _vierkant_1

    Toni De Groof

    Deze week een paar keer gaan wandelen in Deinze, een opdracht voor de module reportagefotografie. Het was de bedoeling om een uitgestippelde weg te volgen langs alle monumenten en bezienswaardigheden die Deinze rijk is. Kerken, standbeelden, gedenkstenen, enzovoort, de hele reutemeteut. Dat begon snel te vervelen en ik besloot alleen te fotograferen wat ik het fotograferen waard vond.
    Ik experimenteer de laatste tijd veel met reflecties en sinds kort ook met dubbele belichtingen. Een bevriend fotograaf waarmee ik onlangs op stap was had dat standaard in het menu staan van zijn Olympus OM. Ik opperde dat het wel een leuke optie was, maar dat je met de hulp van Photoshop veel verder kon komen dat die simpele klik-beweeg-klik. Je kan de positie van die 2 beelden achteraf niet meer aanpassen en je moet ze onmiddellijk na elkaar nemen. 
    In Photoshop kan je 2 (of meer) willekeurige beelden als lagen stapelen, schuiven, vergroten, roteren, … Je kan werken met de transparantie van lagen en experimenteren met de manier waarop de pixels van verschillende lagen met elkaar interageren. En als dat niet genoeg is kan je laagmaskers gebruiken om lokaal correcties toe te passen. Hieronder de oogst van 3 uur wandelen, koffiebreak met taartpunt inbegrepen.

     

  • PLAZA DORREGO

    PLAZA DORREGO

    SONY DSC

    Toni De Groof

  • DIANE ARBUS

    DIANE ARBUS

    Diane Arbus

    Toni De Groof

    Diane Arbus werd geboren op 14 maart 1923 in New York City als Diane Nemerov. Ze groeide op in een welgestelde Joodse familie die eigenaar was van Russek’s, een bekend modebedrijf. Haar ouders hadden een sociaal leven dat zich afspeelde in kunstkringen en haar vader, David Nemerov, was een schilder en grafisch ontwerper. Vanaf jonge leeftijd werd Arbus blootgesteld aan kunst en cultuur, waardoor ze al vroeg een interesse ontwikkelde in fotografie. 
    Arbus trouwde op 18-jarige leeftijd met Allan Arbus en samen begonnen ze in 1941 als modefotografen voor tijdschriften als Glamour en Vogue. Ze werkten samen als team en fotografeerden modellen en beroemdheden. In de jaren 50 besloot Arbus zich echter te richten op haar eigen fotografieprojecten en begon ze te werken aan haar eigen visie en stijl.
    Haar eerste projecten richtten zich op de levens van mensen in de straten van New York City. Ze fotografeerde straatmensen, dwergen en transseksuelen en probeerde hun levens vast te leggen op een manier die hen menselijkheid gaf en hun persoonlijke verhalen vertelde. Arbus was geïnteresseerd in mensen die normaal gesproken aan de rand van de samenleving stonden en die vaak werden genegeerd of niet gezien.
    In 1956 werd Arbus uitgenodigd om deel te nemen aan een workshop van Lisette Model, een bekende fotograaf en lerares. Dit was een keerpunt in haar carrière en een belangrijk moment in haar ontwikkeling als fotograaf. Model was een grote invloed op Arbus en moedigde haar aan om zich te richten op portretfotografie en haar eigen unieke visie te ontwikkelen.
    Arbus’ portretten zijn vaak provocerend en controversieel vanwege de manier waarop ze mensen afbeeldde die normaal gesproken niet werden gezien of genegeerd. Haar werk wordt soms bekritiseerd vanwege de manier waarop ze mensen afbeeldde, met een focus op hun uiterlijk en vaak in poses die als ongemakkelijk of zelfs exploiterend werden beschouwd. Arbus was echter vastbesloten om haar eigen visie te volgen en zich te richten op de persoonlijke verhalen van haar onderwerpen.
    In 1960 begon Diane te werken aan een project dat later bekend zou worden als “A Box of Ten Photographs”. Het project omvatte tien van haar meest iconische foto’s en werd uitgebracht als een portfolio in een oplage van slechts vijftig exemplaren.
    In 1963 werd Diane Arbus uitgenodigd om deel te nemen aan de tentoonstelling “New Documents” in het Museum of Modern Art in New York City. De tentoonstelling toonde het werk van drie fotografen – Diane Arbus, Lee Friedlander en Garry Winogrand – die allemaal bekend stonden om hun documentaire stijl van fotografie. De tentoonstelling werd geprezen door critici en wordt beschouwd als een keerpunt in de geschiedenis van de fotografie. Dit was een belangrijk moment in haar carrière en een erkenning van haar unieke visie op fotografie. Arbus bleef haar eigen projecten creëren en zich richten op het vastleggen van de persoonlijke verhalen van mensen aan de rand van de samenleving.
    Hoewel Arbus bekend stond om haar werk als fotograaf, had ze ook veel persoonlijke problemen. Ze worstelde met depressie en angst en in 1971 pleegde ze zelfmoord. Haar werk heeft sindsdien een grote invloed gehad op de moderne fotografie en wordt vaak geprezen om haar onbevangen blik op de samenleving en de menselijke conditie.
    Enkele van haar bekendste werken zijn “Identical Twins, Roselle, New Jersey” (1967), “Child with Toy Hand Grenade in Central Park, N.Y.C.” (1962), en “Jewish Giant at Home with His Parents, The Bronx, N.Y.” (1970).

     

  • ALLES VOOR DE KUNST

    ALLES VOOR DE KUNST

    SONY DSC

    Toni De Groof

    Eerst iets over deze foto. Moet ik toelating vragen om deze foto te nemen? Deze Catalaanse dame staat zeer herkenbaar op de foto. Ik hoor je denken dat dit een gerichte foto is en dat ik dus toestemming moet vragen. De drankjes en de broodjes op zich zijn even belangrijk als de dame die ze brengt. Dit is geen gericht portret maar een niet-gericht sfeerbeeld van een terrasje op de avenida Gracia in Barcelona. Geen toestemming nodig.

    En als er een klacht komt? Als een persoon een klacht heeft over een foto die van hem gemaakt is dan is dat omdat hij vindt dat zijn rechten geschonden zijn. Om te kunnen beoordelen dat die klacht ontvankelijk is, moet er overwogen worden of er sprake was van een gerechtvaardigd belang voor het maken en/of publiceren van die foto. Met een gerechtvaardigd belang bedoelt men dat persoonsgegevens (zoals foto’s) mogen worden gebruikt als dit noodzakelijk is voor een legitiem, een gerechtvaardigd belang. Het is afwegen wat belangrijker is, de fundamentele rechten en vrijheden van de betrokkene of het belang van de verwerking van de persoonsgegevens. Dat klinkt ingewikkeld maar het is vrij eenvoudig. Een voorbeeld. Wat is belangrijker? Het recht van de betrokkene om niet gefotografeerd te worden of het recht van de maatschappij om cameratoezicht te houden in openbare ruimtes om de veiligheid te kunnen garanderen. Dit is duidelijk, veiligheid is een gerechtvaardigd belang. Er zijn nog andere gerechtvaardigde belangen waar moet over nagedacht worden: bijvoorbeeld journalistiek en wetenschappelijk werk zijn er twee. Als straatfotograaf zal het niet moeilijk te bewijzen zijn dat we met onze foto’s de basis leggen voor wetenschappelijk werk. De foto’s die Vivian Maier naliet hebben een grote waarde voor sociologisch onderzoek naar de leefgewoonten in Chicago in de jaren ’60 en ’70. Iedereen mag zich journalist noemen en straatfoto’s kunnen documentair journalistiek werk zijn. En er is meer, kunst is ook een gerechtvaardigd belang en fotografie is erkend is als kunstvorm. Over heel de wereld organiseren deftige musea tentoonstellingen met werken van straatfotografen. En geloof maar niet dat die hun onderwerpen allemaal om toestemming hebben gevraagd.

    Doe er je voordeel mee. Maak je bedoelingen duidelijk voor er een klacht komt. Zet op je website dat je foto’s moeten beschouwd worden als kunstwerken en dat ze een verslag zijn van wat zich anno 2023 in de publieke ruimte in België afspeelde.
    En als je toch bezig bent, maak je lezers duidelijk dat ze hun foto’s op eenvoudig verzoek kunnen laten verwijderen, dat ze daarvoor geen advocaat onder de arm moeten nemen.

     

  • RECHT OP AFBEELDING

    RECHT OP AFBEELDING

    Boedapest_25 VIERKANT

    Toni De Groof

    Nee, ik heb deze Hongaarse dame geen toestemming gevraagd of ik haar op de foto mocht zetten. Ze zou me niet verstaan hebben. In ruil heb ik 50 eurocent in haar bekertje gedropt. Maar hoe zit het nu eigenlijk? Wat mag en wat mag niet?

    GDPR EN HET RECHT OP AFBEELDING

    Als straatfotograaf tracht je het leven in de publieke ruimte weer te geven. Het is dus vanzelfsprekend dat je dan vaak personen op de foto zet. Kan dat nog wel nu er zoveel te doen is rond privacy en persoonsgegevens? Je zal rekening moeten houden met het recht op afbeelding en met de GDPR-wetgeving.

    RECHT OP AFBEELDING

    Het recht op afbeelding houdt twee dingen in die nauw met elkaar verbonden zijn. Ieder voor zich mag beslissen of er een foto van hem wordt gemaakt en hoe en wanneer die foto mag gebruikt.
    Als fotograaf moet je dus de toestemming vragen of je iemand op de foto mag zetten en afspreken wat er met die foto mag gebeuren en wat niet.
    Gebruik je een foto enkel voor jezelf dan hoef je geen rekening te houden met de GDPR-wetgeving. Ga je die foto verspreiden bijvoorbeeld op je website, op facebook of op Instagram dan treedt de GDPR-wetgeving in werking.
    In beide gevallen geldt steeds het recht op afbeelding. Als een persoon weigert om gefotografeerd te worden dan komt er geen foto. Of die foto voor eigen gebruik is of om verspreid te worden, verandert niets aan de zaak.

    GDPR-WETGEVING

    De GDPR beschermt alle informatie waarmee je een persoon kan identificeren. Aan de hand van een foto kan je altijd iemand identificeren en daarom behoren foto’s tot de persoonsgegevens en vallen foto’s van personen onder de GDPR-wetgeving. Wat houdt de gegevensbescherming in? Je moet de toestemming hebben om de foto te gebruiken, je moet de foto veilig en niet langer dan nodig bewaren en je moet de persoon informeren over het gebruik van de foto.
    Je zal dus de rechten van de gefotografeerde persoon moeten respecteren, de foto veilig moeten bewaren en niet langer dan nodig.

    GERICHTE FOTO’S

    Neem je een foto van een groep reizigers die van de trein stappen dan moet je niet aan iedereen toestemming gaan vragen. Dat komt omdat er bij foto’s een onderscheid gemaakt wordt tussen gerichte en niet-gerichte foto’s.

    Bij een gerichte foto staat de geportretteerde duidelijk herkenbaar in beeld. Zij zijn duidelijk het onderwerp van de foto.
    Voor deze foto’s moet altijd toestemming gevraagd worden.

    NIET-GERICHTE FOTO’S

    Bij niet-gerichte foto’s zijn personen (veel of weinig) niet het hoofdonderwerp van de foto en de personen zijn niet of nauwelijks herkenbaar. Het gaat meestal om sfeerbeelden, zoals de treinreizigers dir van de trein stappen. Voor niet-gerichte foto’s moet je geen toestemming vragen. Als iemand je komt vertellen dat hij niet op de foto wil, dan mag de foto niet gemaakt worden.

    GERICHT OF NIET-GERICHT

    Het is een grijze zone en voor interpretatie vatbaar. Het is niet omdat in een groep iemand herkenbaar is dat je foto plots een gerichte foto wordt. Er zijn andere factoren die een rol spelen. Bijvoorbeeld het doel van de fotograaf, wat is het hoofdonderwerp van de foto, hoeveel mensen staan er nog mee op de foto.
    Misschien is het een goede gewoonte om als het kan altijd te informeren of het beeld mag gebruikt worden. Iemand die duidelijk poseert voor je foto heeft stilzwijgend toestemming gegeven. Het hoeft dus niet altijd schriftelijk, wat bij studiowerk de algemene regel is. Voorbeeldformulieren vind je vlot op het internet.

  • PRIVACY, HET IS ME WAT

    PRIVACY, HET IS ME WAT

    nietsimpelvierkant_1

    Toni De Groof

    Probeer je eens in te leven in de volgende situatie. Een man en een vrouw komen, druk in gesprek, mijn richting uitgewandeld. Casual chique. Het heeft een tijdje geregend en ik vermoed dat de man binnen luttele seconden in een plas gaat stappen en dat hij tegelijk ook gereflecteerd gaat worden in het raam van een etalage. Voor de rest is de straat leeg. Van dat tafereel wil ik een foto van nemen.
    Nu moet ik heel snel een reeks beslissingen nemen. De man en de vrouw zullen herkenbaar in beeld komen en dus moet ik de toestemming krijgen om ze te mogen fotograferen. Dat is logisch, dat begrijp ik maar dat is niet altijd haalbaar. Als ik naar hen ga om toestemming te vragen dan zijn ze de plas en de etalage al voorbij, het beeld is weg en het komt niet meer terug. Of als dat toch zou lukken dan is in elk geval de spontaniteit van het beeld weg.
    Ik moet nú afdrukken of het is te laat. Klik! Ik heb een mooie foto gemaakt. Nu snel naar het onderwerp van mijn foto stappen en alsnog toestemming vragen. Ik kan verschillende scenario’s bedenken waarop dat niet lukt. Meneer en mevrouw denken dat ik ze wat wil verkopen of ze spreken geen Nederlands en stappen haastig verder. Zou zo maar kunnen. Of ze stappen in hun auto en rijden weg. Of ze stappen de winkel van de etalage binnen. En dan word ik afgeleid: Oh, dat is ook een mooi beeld. Een foto door de bedruppelde etalage, heen en dan die twee en de verkoopster binnen, onscherp in het gele licht van de winkel. Zou ik binnengaan om toestemming te vragen? Of nee, ik neem gewoon die foto, je herkent ze amper.
    Meneer en mevrouw komen buiten gewandeld. Nu kan ik toestemming vragen. Maar wacht eens even. Mevrouw heeft nu een blauw boodschappentasje bij en dat contrasteert zo mooi met het rood van haar jas. Vragen, niet vragen, je blijft maar bezig. En daar komen de volgende vragen, berokken ik ze schade? Plaats ik ze in een slecht daglicht? Gaat die foto wel goed genoeg zijn om op mijn website te zetten? En als die foto op de website staat, gaan ze die ooit te zien krijgen? Het zijn misschien toeristen die morgen terug naar huis vliegen en nooit foto’s gaan bekijken op een Belgische website. Tenslotte, ik verkoop die foto’s niet en ik geef ook niet zomaar toestemming om ze te mogen gebruiken. 
    En als ik het nu wel had kunnen vragen, wat zou hun jawoord (of neewoord) dan waard zijn? Stel ze krijgen ooit de foto op mijn website te zien en zijn niet tevreden? Die ja wordt dan snel een nee. Nee, we hadden gezegd dat je niet mocht fotograferen, dat wilden we niet. 
    Geen probleem, dan haal ik die foto van de website. Op simpel verzoek. Dat staat duidelijk op de contact-pagina vermeld. Daar hoef je geen advocaat voor onder de arm te nemen. 
    En als er nu ja of nee gezegd wordt, moet dat niet op papier? Met een handtekening daaronder? In twee exemplaren? Of in 3 exemplaren, voor elke betrokken partij eentje. Of vier, ook eentje voor de verkoopster in de winkel.
    En of ik de foto digitaal zou willen doorsturen. Ja, dat wil ik dan wel maar zet dan je e-mailadres mee op je toestemming. Oei, nu zitten we bij de GDPR. Hoe ga ik om met al die gegevens? Mag ik die wel bewaren?
    En terwijl we hier staan te bespreken of ik jullie foto mag nemen of niet ben je al gespot door de verkeerscamera aan de overkant en door de beveiligingscamera in de winkel.
    Ik beschouw mijn fotografie als artistiek werk. Ik heb nooit de bedoeling te kwetsen, te beledigen of belachelijk te maken. Ik toon, ik beschrijf, ik documenteer.
    Ja, privacy, het is me wat.

  • ANTWERPEN CENTRAAL

    ANTWERPEN CENTRAAL

    Marc_Pennartz

    Toni De Groof

    Gisteren van een dagje straatfotografie genoten in en rond Antwerpen-Centraal, bij de Antwerpenaars beter gekend als “de Stoase”. Ik ben nadien nog terug gegaan want ik wou hier mijn eindwerk Reportage rond maken. Ik moet iets opbiechten: twee foto’s zijn niet in Antwerpen gemaakt. Wie ze er kan uitpikken krijgt een gratis voetreis naar dat station aangeboden. Het zou gaan regenen maar dat heeft het niet gedaan. Ik zou bijna zeggen spijtig. Ik was er op gekleed en het levert altijd mooie beelden op.
    Ik was op stap met Marc Pennartz, straatfotograaf in hart en nieren, je ziet hem hierboven op de foto. Voor mezelf was het vooral verder experimenteren met reflecties, met snel zijn en met alert zijn. Niet twijfelen want een seconde later is het mooie beeld weg, opgeslokt door reizigers die op of af de trein willen.
    De schoonheid (of lelijkheid, het hangt er maar vanaf) van het stationsgebouw heb ik niet gefotografeerd. Daar waren andere fotografen wél druk mee bezig. Ik ben de tel kwijtgeraakt maar het waren er zeker vijftien, met of zonder statief en met lange lenzen. En dan heb ik de gsm-fotografen niet meegerekend.
    Mag je in het station fotograferen. Nee, je moet je (online) tot de NMBS wenden om toestemming te vragen. In Nederland heb je geen toestemming nodig. Alleen als je groot professioneel materiaal gaat gebruiken dat hinderlijk zou kunnen zijn voor de reizigers, dan moet je wel toestemming vragen.