Auteur: Toni De Groof

  • SIGARETTENMEISJES

    SIGARETTENMEISJES

    sigarettenmeisjes vierkant

    Toni De Groof

    Het eindpunt van onze reis door China was Shanghai. We genoten van de skyline van Pudong aan de overkant van de Yangtze river en van de superdrukke Nanjing Street waar elk Westers merk luxueus aanwezig was. Daarna lieten we de wereldstad voor wat ze waard was en trokken met een lokale gids naar Suzhou, een prachtig waterdorp.

    Maar ik dwaal af, terug naar de sigarettenmeisjes. De jaren 1920 tot 1930 worden beschreven als de “gouden eeuw” van Shanghai. De stad was  kosmopolitische en welvarend en stond bekend om haar levendige cultuur, mode en architectuur. De stad was een centrum van handel en zaken, en er ontstonden nieuwe vormen van kunst en literatuur die de traditionele Chinese cultuur vermengden met invloeden uit het Westen.

    Ik had gelezen over de tijd van de “sigarettenmeisjes” en de Shanghai-posters die teruggaat tot het begin van de 20e eeuw. In die tijd werden sigarettenmeisjes vaak gebruikt in advertenties voor sigaretten en andere tabaksproducten. De Shanghai-posters verwijzen naar een specifieke stijl van posters die populair waren in de jaren 20 en 30 van de 20e eeuw. Deze posters werden vooral gemaakt in Shanghai en waren zeer kleurrijk en artistiek. Veel van deze posters toonden afbeeldingen van glamoureuze en verleidelijke vrouwen in exotische outfits, en hun afbeeldingen werden gebruikt om de verkoop van tabaksproducten te stimuleren.

    Hoewel de tabaksindustrie een belangrijke economische sector is in China en de regering een belangrijke aandeelhouder is van de twee grootste tabaksbedrijven in het land, is tabaksreclame sinds 1995 grotendeels gereguleerd en zijn alle vormen van tabaksreclame verboden in de Chinese media, inclusief tv, radio, kranten, tijdschriften en billboards. Verkoop van tabaksproducten aan minderjarigen is beperkt en er zijn waarschuwingslabels verplicht op tabaksverpakkingen.

    Tegenwoordig is het gebruik van sigarettenmeisjes en de stijl van Shanghai-posters controversieel vanwege de manier waarop vrouwen werden afgebeeld en gebruikt in de reclame-industrie. Het wordt nu gezien als seksistisch en schadelijk voor de perceptie van vrouwen.

    En alhoewel het nu verboden is om sigarettenmeisjes in de reclame en marketing van tabaksproducten te gebruiken worden posters met sigarettenmeisjes als souvenirs nog altijd verkocht aan toeristen.

    Wij zijn er ons natuurlijk van bewust dat deze afbeeldingen niet representatief zijn voor de diversiteit van vrouwen en meisjes in China en daarbuiten, en het is belangrijk om te streven naar meer inclusieve en respectvolle vertegenwoordiging van vrouwen in de media.

    Ondanks dat heb ik een poster met een sigarettenmeisje gekocht. Omdat ze zo mooi zijn meneer, de posters.

  • ANTWERPEN

    ANTWERPEN

    antwerpen vierkant

    Toni De Groof

    De trein vertrok om acht uur ’s morgens vanuit Deinze. Nog een beetje slaperig, maar met een camera die stond te popelen. De rit naar Antwerpen-Centraal is op zich al een kleine ontsnapping uit de routine: drie uur heen en terug, tijd genoeg om uit het raam te staren, mensen te observeren, en in stilte voorpret op te bouwen. Want treinreizen, zeker wanneer je doel fotografie is, voelt altijd een beetje als een mini-vakantie met visuele beloftes.

    Antwerpen lag daar dan, bruisend maar niet gehaast. Een stad die zich niet opdringt, maar net als een goede foto: wacht tot jij haar ziet. Van het station wandelde ik richting Groenplaats, liet me meevoeren door het geroezemoes en sloeg vervolgens linksaf, de Hoogstraat in, richting Fotomuseum. Niet gehaast, niet op jacht, maar gewoon in beweging, met open blik en een tikkeltje nieuwsgierigheid. 
    Langs de kaaien, waar het licht speelt op het water en de stad even lijkt te ademen, gleed de route verder naar ’t Eilandje. Daar, tussen oude pakhuizen en moderne lijnen, is het alsof beelden zich vanzelf aandienen. Je hoeft ze niet achterna te zitten,  ze komen je tegemoet. Een schaduw die net goed valt, een voorbijganger met een verhaal in zijn blik, een hond die besluit diagonaal door het beeld te wandelen alsof hij wist dat de compositie dat nodig had.

    Zes uur lang dwaalde ik door Antwerpen met enkel mijn camera en een lichte tred. Geen lijstje, geen plan, enkel de stad en wat zij die dag wilde tonen. De klok tikte, maar voelde irrelevant. En tegen zes uur stapte ik terug de trein op, vermoeid maar voldaan, met een kaart vol beelden die niet gevangen zijn maar op bezoek mochten komen.

    Heerlijk. Gewoon heerlijk.

  • ISLAS GALAPAGOS

    ISLAS GALAPAGOS

    galapagos_vierkant_1

    Toni De Groof

    Voor de kust van Ecuador liggen ze daar, als een archipel uit een droom, de Galapagos Eilanden. Een reis naar deze magische plek is als een ticket naar een andere wereld. Hier stap je binnen in het domein van reuzenschildpadden, nieuwsgierige zeeleeuwen, blauwvoetgenten die paraderen alsof ze weten dat ze beroemd zijn, en zeeleguanen die zich zonder schaamte als draken op het strand laten opdrogen.

    Elke stap op deze eilanden voelt als een ontdekking: snorkelen tussen speelse zeehonden, duiken langs vulkanische rotsformaties, kajakken door heldere baaitjes en wandelen over surrealistische landschappen die doen vermoeden dat Darwin elk moment kan opduiken met notitieboek in de hand.

    Je bent nergens toeschouwer, de Galapagos laat je toe om midden in haar verhaal te staan. De stranden glanzen onder de zon, de lucht ruikt naar zee en avontuur, en overal is er beweging: een vogel, een golf, een bries die je eraan herinnert hoe levend alles hier is.

    Eén kanttekening: zo’n paradijs heeft zijn prijs. Je moet er wat voor over hebben, letterlijk en figuurlijk. Maar wie eenmaal voet aan land zet, weet: dit is een investering in verwondering.

  • SAUL LEITER

    SAUL LEITER

    portretsaulleiter

    Toni De Groof

    Ik loop al een tijdje te peinzen waar ik naartoe wil met mijn fotografie. En dan loop ik Saul Leiter tegen het lijf. Figuurlijk dan want de man is ondertussen al een tijdje dood. Het was een aangename kennismaking. Lees en kijk.
    Saul Leiter, geboren in 1923 in Pittsburgh, Pennsylvania, was een kunstenaar die de grenzen van de fotografie en schilderkunst op unieke wijze verkende. Zijn reis begon als schilder, maar het was in de straten van New York, waar hij zich in de jaren 1940 vestigde, dat hij zijn roeping als fotograaf ontdekte.
    Leiters werk is doordrenkt van een gevoel van contemplatie en ongrijpbare schoonheid. Zijn vroege zwart-witfoto’s getuigen van een subtiel begrip van compositie en moment. Het was echter zijn vroege omarming van kleurenfotografie die hem onderscheidde van zijn tijdgenoten.
    In een periode waarin zwart-wit de norm was, omarmde Leiter kleur als een essentieel element van zijn visuele taal. Zijn gebruik van kleur was niet luidruchtig of overdreven, maar subtiel en doordacht. Hij legde de poëzie vast in alledaagse momenten, vaak verscholen in de schaduwen van de stad.
    Een van zijn kenmerkende technieken was het gebruik van reflecties en regenachtige oppervlakken. Dit gaf zijn werk een dromerig karakter, alsof de realiteit door een zachte sluier van nostalgie werd gezien. Zijn vermogen om de stedelijke omgeving te transformeren in een visuele symfonie van kleuren en vormen was grensverleggend.
    Leiters invloed op de fotografiewereld kan niet worden onderschat. Zijn werk heeft generaties fotografen geïnspireerd om verder te kijken dan het voor de hand liggende. Hedendaagse straatfotografen putten nog steeds uit zijn erfenis, waarbij ze zijn gevoel voor atmosfeer en zijn vermogen om schoonheid te ontdekken in het alledaagse waarderen.
    In een tijdperk waarin kleurenfotografie een onontgonnen terrein was, creëerde Saul Leiter een visueel testament van verfijning en verbeeldingskracht. Zijn vermogen om de ziel van het stadsleven vast te leggen, doordrenkt met een zachte melancholie, blijft een bron van inspiratie en bewondering. Saul Leiter overleed op 26 november 2013 in New York op 89-jarige leeftijd.

     

  • CORSICA

    CORSICA

    corsica_vierkant

    Toni De Groof

    Corsica draagt haar bijnaam “eiland van de schoonheid” met trots, en terecht. Een route van Porto naar Bastia ontvouwt zich als een schilderachtig lint langs kliffen, baaien en dorpjes waar de tijd lijkt stil te staan.

    Het begint in Porto, een charmant havenstadje waar vissersbootjes dobberen in het blauw en je bij lokale tavernes geniet van zeevruchten met uitzicht op de ondergaande zon. Vanaf hier kronkelt de weg langs de Calanques de Piana, een wonder van de natuur met dramatische kalksteenformaties die oprijzen uit het turquoise water als iets uit een mythologisch verhaal. Roodgloeiend bij zonsondergang, ruig en grillig in de ochtendmist, geen uitzicht is ooit hetzelfde. 
    Onderweg nodigt Corsica uit tot pauzes in pittoreske dorpjes, waar stenen kerkjes en smalle steegjes herinneren aan eeuwenoude tradities. Hier drink je een espresso onder een druivenrank, zie je ezels op heuvelpaden en voel je de Mediterrane zon tintelen op je huid.
    De rit eindigt in Bastia, een levendige stad waar cultuur en kust samenkomen. Maar de reis zelf? Die is minstens zo memorabel als de bestemming.

    Corsica is geen decor, het is een ervaring. En iedere bocht in de weg is een nieuw vergezicht, een nieuw verhaal.

  • THUIS BIJ G. EN M.

    THUIS BIJ G. EN M.

    Compositie met voordeur en bloemenbak

    Toni De Groof

    Afstudeerproject: Een huis vol geloof en eenvoud

    Ergens verscholen achter een gevel van amper vijf meter breed, waar de bel het al jaren niet meer doet, hangt een handgeschreven papiertje: “Gelieve met de brievenbus te klepperen.” Hier wonen M. en G., in vrijwillige armoede, eeuwige zuiverheid en volkomen gehoorzaamhei, zoals het staat omschreven op een vergeeld vel papier aan hun muur. Niet uit noodzaak, maar uit overtuiging. Hun geloof vraagt het van hen. En zij geven alles.
    Elke dag wandelen ze naar de kerk, in stilte, om te bidden. En voor de momenten daartussen heeft G. een kapel in de tuin gebouwd. Niet met luxe, maar met gekregen materiaal, planken, stenen, resten van anderen die hier een nieuwe bestemming vonden. Want geld is schaars, maar devotie kent geen limiet. 
    In diezelfde tuin hebben ze ook kamers gebouwd, een veilige plek voor wie nergens heen kon. Nu, met het ouder worden, hebben ze die zorg moeten loslaten. De wil is er nog, maar het lichaam werkt niet meer altijd mee. Ze worden moe. Maar ze hebben hun hemel wel verdiend.
    Volgend jaar willen ze ook minder groenten kweken. Het is te veel geworden, zegt G. zachtjes, terwijl hij naar de aarde kijkt. Maar jij komt toch eten, hé Toni? Want hun tafel blijft open. Altijd.

  • ETHIOPIË – OMO

    ETHIOPIË – OMO

    Ethiopië - Omo

    Toni De Groof

    Een reis naar de Omo-vallei – kleuren, tradities en blikcontact

    In het diepe zuiden van Ethiopië, waar stoffige wegen zich een weg banen tussen bergen en savannes, ligt de Omo-vallei, een gebied dat aanvoelt als een levende museumzaal, vol traditie en rituelen die de tand des tijds moeiteloos lijken te weerstaan. Hier ontmoeten culturen elkaar niet in conflict, maar in contrast: rauw, puur en verbluffend kleurrijk.

    Je loopt er langs de Mursi, de Hamar, de Kara en de Dassanech, vier stammen die hun levenswijze met eerbied bewaren. Tijdens ceremoniële momenten schilderen ze hun lichamen met witte klei of verf, vaak in hypnotiserende patronen die even tijdelijk als betekenisvol zijn. Hun ornamenten? Die reiken van natuurmaterialen tot hergebruikte technologie: toetsenbordjes van oude gsm’s, bandjes van horloges en metalen resten krijgen een tweede leven als sieraden. Het is een vorm van expressie die geen mode volgt, maar verhalen vertelt. 
    Fotograferen gebeurt hier niet achteloos — een portret kost 2 birr, zo’n 0,036 euro, en wordt vriendelijk en duidelijk geregeld door je gids. Elke blik in de lens is een uitwisseling: van respect, van interesse, van moment. Er wordt geposeerd, gelachen, gewezen. Jij kijkt, zij kijken terug.

    Je avontuur begon in Arba Minch, waar jullie via een lokaal reisbureau — tip: zoek zeker naar de Bingoman — alles hebben geregeld. Geen massatoerisme, maar met de voeten in het stof en met verhalen in je camera die hun kracht bewaren.

  • MOSKOU | ST.PETERSBURG

    MOSKOU | ST.PETERSBURG

    rusland_vierkant

    Toni De Groof

    Van Moskou naar Sint-Petersburg een reis tussen grandeur en folklore

    Een tocht over het water van Moskou naar Sint-Petersburg is niet zomaar een verplaatsing, het is een langzame overgang van majesteit naar melancholie, van gouden koepels naar statige lanen, met onderweg een reeks tussenstops die allemaal nét hun eigen verhaal willen vertellen. Gelukkig is er tijd. Tijd om te kijken, te proeven, en vooral: om te verwonderen.
    De route slingert zich een weg langs het Volgakanaal, glijdt over de uitgestrekte Volga, en zoekt zijn pad via rustige meren en kanalen die soms zo stil zijn dat je je bijna een verstekeling op een decorboot waant. Aan de oever staan stadjes en dorpen te wachten: soms schilderachtig met orthodoxe torens die uit het groen priemen, soms aandoenlijk folkloristisch, de term “hoog Bokrijk-gehalte” komt hier verrassend vaak van pas.

    Onderweg passeer je het Uglich-klooster, waar de kleuren van de koepels schitteren als edelstenen in het licht, en het Verlosserkathedraal van Yaroslavl, waar je even vergeet dat de camera maar één geheugenkaart heeft. Maar niet alles is groots en heilig, sommige tussenstops lijken eerder te zijn gebouwd voor het cliché, compleet met houtwerk, molentjes en winkeltjes vol matroesjka’s. Het is charmant, ja, maar het echte Russische platteland, met zijn uitgestrekte leegtes en verweerde boerderijen, krijg je hier niet te zien.
    En dan, als je boot langzaam Sint-Petersburg nadert en de zon een laatste poging doet om romantiek over het water te strooien, weet je: het einde van de reis nadert. Maar niet zonder een warme afsluiter.

  • BOEDAPEST

    BOEDAPEST

    Boedapest

    Toni De Groof

    Boedapest, een stad waar elegantie, geschiedenis en bruisende cultuur samenkomen langs de oevers van de Donau. het Koninklijk Paleis, een imposant bouwwerk dat over de stad waakt. De Matthias-kerk, met z’n kleurrijke dakpannen en sierlijke torens, lijkt zo uit een sprookje geplukt. En een wandeling langs de kasteelmuren? Die voelt als een tijdreis, met een uitzicht dat Boedapest in volle glorie onthult: de rivier kronkelt door de stad als een zilveren lint, met bruggen die twee werelden verbinden.
    Een stukje verder schittert het Vissersbastion, een dromerig, middeleeuws bouwwerk met torentjes en terrassen die je uitnodigen tot mijmeren. Het uitzicht hier is pure magie, vooral bij zonsondergang.
    Aan de overkant van de Donau rijst het majestueuze Parlementsgebouw op. Gotische flair, neogotisch detailwerk, en een symmetrie die bijna onwerkelijk is.  Je camera zal je dankbaar zijn als je hem aan deze kant van de rivier gebruikt.  
    Wandel vervolgens over de elegante Andrássy boulevard, waar het verleden en heden elkaar subtiel raken. Het Operagebouw lonkt met z’n indrukwekkende façade, en aan het eind wacht het Heldenplein, een uitgestrekt eerbetoon aan de geschiedenis van Hongarije, omringd door statige musea en trotse standbeelden.
    Boedapest is geen stad die je bezoekt en weer vergeet, het is een stad die onder je huid kruipt.

  • SRI LANKA

    SRI LANKA

    srilanka_22

    Toni De Groof

    Als alles verloopt zoals voorzien — fingers crossed — staat er bij aankomst op de luchthaven van Colombo een auto met chauffeur klaar, geduldig wachtend met een bordje en hopelijk een glimlach. De hoofdstad zelf laten we links liggen. Te druk, te chaotisch, en laten we eerlijk zijn: de echte magie van Sri Lanka begint zodra je die verkeersdrukte achter je laat.

    We rijden meteen noordwaarts richting de iconische Leeuwenrots van Sigiriya, een indrukwekkende vesting bovenop een grillige rots die zich als een wachttoren uit het landschap verheft. In de omgeving liggen vervallen tempels en paleizen als verstilde getuigen van een roemrijk verleden. De stenen fluisteren over koningen, conflicten en verhalen die je nergens op Wikipedia terugvindt.

    Daarna duiken we de natuur in, want Sri Lanka barst van de Nationale Parken. Het absolute hoogtepunt is Yala National Park, een plek waar je niet alleen wilde dieren spot, maar ook je eigen verwondering tegenkomt. Olifanten sjokken langs de jeep, een luipaard glijdt als een schaduw over het pad, en krokodillen liggen roerloos krokodil te zijn. En dan die apen… altijd in voor een show, al dan niet gepland.

    Meer naar het zuiden ontdekken we het Sinharaja-regenwoud. Een groene kathedraal van natuur, met druppels op bladeren, mist tussen takken en een soundtrack van vogels en insecten. Eén bezoek was eigenlijk niet genoeg. Tien keer had ik best gewild en nog zou ik nieuwe kleuren en geluiden ontdekken.

    Aan de zuidkust wacht de charmante stad Galle, een plek die leeft op het ritme van de zee en de geschiedenis. Ooit onder Nederlandse heerschappij, vandaag een levendige mix van koloniale gevels en moderne flair. Het fort van Galle nodigt uit tot slenteren, de smalle straatjes zijn een feest voor de zintuigen, met boetieks vol handwerk, geurige cafés en restaurants waar elke tafel uitzicht heeft op tijdloosheid.

    Sri Lanka is geen land dat je bezoekt, het is een land dat je langzaam inneemt, met kleuren, geuren, smaken en landschappen die zich in laagjes aan je vasthechten. En die chauffeur in Colombo? Die zet de eerste stap van een reis die zich niet laat plannen, maar alleen laat beleven.