De mensheid, betoogt Susan Sontag in ‘In Plato’s Cave’ in haar essaybundel ‘On Photography’, bevindt zich nog steeds in Plato’s grot. Veranderingen in de fotografie zijn voorwaarden voor gevangenschap en creëren een soort ‘ethiek van visie’ en het gevoel dat we de hele wereld in ons hoofd kunnen bevatten.
Foto’s verzamelen, Sontag Argues, is in zekere zin verzamelen voor de wereld. Foto’s zijn artefacten die de omgeving creëren en condenseren die wij als modern beschouwen. Ze stelt dat door iets te fotograferen je er eigenaar van wordt en een soort kennisachtige relatie met de wereld creëert. Fotografie creëert een miniatuurweergave van delen (altijd slechts delen) van de zichtbare wereld die iedereen als zijn eigendom kan verkrijgen. Foto’s zijn een soort bewijs, een getuigenis, en daarom zijn ze zo belangrijk voor de bureaucratie en een controle-instrument met het vermogen om te veroordelen en gelijk te stellen.
Maar Fotografie voor Sontag is altijd een interpretatie van de wereld en deze interpretatie, of het nu aan de kant van de fotograaf is of aan de persoon die de foto bekijkt, wordt altijd bepaald door conventies, ideologie en de tijdgeest. Fotografen leggen altijd, onvermijdelijk, hun eigen voorkeuren op aan hun product door te kiezen waar ze hun camera richten en hoe ze deze richten.
Sontag zegt dat de man afhankelijkheid van fotografie heeft ontwikkeld omwille van het loutere vermogen om iets te ervaren dat betekenis heeft. Door de ervaring om te zetten in een beeld geeft fotografie vorm en tijd aan de voorbijgaande ervaring. Met andere woorden, we hebben de camera nodig om onze ervaringen te realiseren en te onderbouwen.
To photograph people is to violate them, by seeing them as they never see themselves, by having knowledge of them that they can never have; it turns people into objects that can be symbolically possessed. Just as a camera is a sublimation of the gun, to photograph someone is a subliminal murder, a soft murder, appropriate to a sad, frightened time.
Een foto is een gebeurtenis die in principe tot in de eeuwigheid blijft hangen. Het is een manier om deel te nemen aan een evenement zonder er deel van uit te maken. Sontag ziet de camera en een soort gesublimeerd wapen, en het fotograferen als symbolisch schieten, of zelfs verkrachten. Sontag vergelijkt fotografie met verkrachting, omdat we in de fotografie mensen zien op een manier die niet voor henzelf beschikbaar is en we kennis van hen verwerven die nooit van hen kan zijn, en zo maakt fotografie mensen tot objecten die kunnen worden onderworpen aan symbolisch eigendom.
Fotografie is voor Sontag ook een vorm van nostalgie, een poging om verbinding te maken met een voorbijgaande werkelijkheid en deze in handen te krijgen. Fotografie geeft betekenis aan het moment, en zoals Sontag stelt, is een gefotografeerd moment een bevoorrecht moment dat om culturele redenen is gekozen. Fotografie verandert een moment in een evenement, want een evenement is iets dat de moeite waard is om te fotograferen, maar het is de ideologie die bepaalt wat de film waard is.
Maar hoewel fotografie een moment vastlegt en er betekenis aan geeft, is de kracht ervan niet constant. Herhaling van beelden, of het nu horror of pornografie is, haalt de rand van hun affectieve capaciteiten en de gebeurtenis wordt minder reëel.
Als afsluiting van “In Plato’s Cave” merkt Sontag op hoe fotografie de geschiedenis scheidt in niet-verwante breuken, een verzameling anekdotes. Maar we zijn nu allemaal verslaafd aan het goedkeuren en bekrachtigen van de werkelijkheid door middel van fotografie. Tegenwoordig bestaat alles om gefotografeerd te worden
Je e-mailadres wordt met niemand gedeeld en enkel gebruikt voor de nieuwsbrief